مدیر هیدروگرافی و امور جزر و مد سازمان نقشه برداری کشور با اشاره به روند رو به وخامت سطح آب دریاچه ارومیه و دریای خزر گفت: در صورت ادامه این روند نزولی در دریای خزر، این احتمال وجود دارد که خلیج گرگان وجود داشته باشد. خشک خواهد شد.» مانند دریاچه ارومیه، در حوزه دریای خزر اتفاق خواهد افتاد.
دکتر علی سلطانپور در گفت وگو با ایسنابا بیان اینکه سطح آب در دریاچه های باز با دریاچه های بسته مانند ارومیه و خزر متفاوت است، افزود: در آب های آزاد تغییرات دوره ای (کاهش و افزایش حجم آب) کم و حدود 2 میلی متر است که به دلیل افزایش آب است. که ناشی از گرم شدن کره زمین و ذوب شدن یخ های قطبی است.
وی ادامه داد: اما دریاچه هایی که به آب آزاد متصل نیستند تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی محلی قرار می گیرند، بنابراین در صورت کاهش بارندگی در حوضه آبریز و همچنین به دلایلی مانند خشکسالی و برداشت بی رویه آب، جریان آب به آنها به صورت مصنوعی کاهش می یابد. تحت تاثیر قرار خواهد گرفت که مهمترین نمونه آن دریاچه های ارومیه و خزر است.
سلطانپور با اشاره به کاهش سطح آب دریای خزر مانند دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: از آنجایی که دریای خزر دارای مقدار زیادی آب است، کاهش سطح آب وجود ندارد، اما در دریاچه ارومیه به دلیل عمق و حجم آب آب کم سطح آب پایین می آید و خشک می شود.
مدیر هیدروگرافی و امور جزر و مد سازمان نقشه برداری کشور، تغییرات تراز دریاچه ارومیه را به دلایلی مانند تغییر اقلیم، کاهش نزولات جوی و مداخلات انسانی برشمرد و ادامه داد: اگر به تاریخچه دریاچه ارومیه توجه کنیم، در دهه 1970 در سطح دریاچه. ارومیه به قدری رشد کرده است که تراز دریاچه در سال 74 به 1278.5 متر رسید و امسال سطح آب به حدی افزایش یافت که زیرساخت های ساحلی در معرض تهدید قرار گرفت، خط راه آهن در نزدیکی دریاچه ارومیه قرار گرفت و نگرانی های زیرآبی در مورد بالا آمدن آب ایجاد شد. سطح آب حوضه آبریز
وی با بیان اینکه از اواخر دهه هفتاد علاوه بر کاهش بارندگی و سرازیر شدن آب به دریاچه و سیاست کشاورزی در منطقه و انجام کارهای کشاورزی زیاد در اطراف دریاچه ارومیه، طی 3 سال، یک متر از سطح آب دریاچه کاهش یافته است، گفت: در دریاچه ارومیه کم است و این روند از سال 77 تشدید شده است، وی با اشاره به اینکه تراز آب دریاچه در تابستان سال 81 به 1274 متر رسید و این کاهش ادامه خواهد داشت و در پنج سال آینده 70 سانتی متر دیگر از آب دریاچه خواهد بود. سطح آب کاهش خواهد یافت و در سال 1986 سطح آب به 1273.30 متر رسید.
به گفته وی تاریخچه سطح آب دریاچه ارومیه به شرح زیر است:
| عمومی | سطح آب دریاچه ارومیه بر حسب متر |
| 74 | 1278.5 |
| 81 | 1274 |
| 86 | 1273.3 |
| 87 | 1272.3 |
| 97 | 1272 |
| 99 | 1271.9 |
| 1400 | 1271 |
سلطانپور خاطرنشان کرد: داده های ماهواره ای جیسون 3 نشان می دهد که سطح دریا در سال 1400 همچنان در حال کاهش است، بنابراین در سه ماهه نخست امسال نسبت به سه ماهه اول سال 99 حدود 30 سانتی متر کاهش سطح دریا را داریم. دریاچه ارومیه به شدت نگران کننده است. همچنین در داده های تابستان و دو ماه اول پاییز امسال شاهد کاهش 30 تا 35 سانتی متری این حوضه نسبت به زمان مشابه سال گذشته هستیم.
وی با ابراز امیدواری از اینکه این دریاچه به دریاچه مرده تبدیل نشود، گفت: بخشی از این وضعیت به دلیل تغییرات اقلیمی است در حالی که ایران کشوری کم بارندگی است و این کمبود بارندگی طبیعی است، اما استفاده بی رویه از آب گاهی اوقات. به عنوان مثال می توان به برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی اشاره کرد. آب های زیرزمینی از این مخازن به گونه ای حذف می شوند که حتی در صورت بارندگی، مخزن ظرفیت اولیه خود را از دست می دهد و در ابتدا از آب پر نمی شود.
سلطانپور تاکید کرد: آبی که از یک مکان گرفته می شود باید همان آبی باشد که وارد می شود، در چنین شرایطی پایداری اکوسیستم حفظ می شود و زمانی که برداشت بیشتر از ورودی آب باشد، پایداری اکوسیستم از بین می رود.
وی با اشاره به رویه های ستاد احیای دریاچه آرمیا با تایید اینکه این ستاد موفق به تغییر روش آبیاری در این منطقه شد، گفت: این ستاد علاوه بر تغییر الگوی کشاورزی، سیستم آبیاری غرقابی را به آبیاری قطره ای تغییر داد. اما در برداشت آبی که در گذشته داشتیم اثرات بلندمدت دارد و در دراز مدت می‌توانیم این اکوسیستم را به حالت اولیه برگردانیم.
تکرار بحران ارومیه در دریای خزر
مدیر هیدروگرافی و امور جزر و مد سازمان پیمایش کشور با تایید 16 سال کاهش سطح آب دریای خزر، خاطرنشان کرد: 80 درصد آب دریای خزر از طریق ولگا و در زمان خزر تامین می شود. جریان آب به دریای خزر دریای سزار نیز رو به کاهش است. در سال‌های اخیر گفته می‌شود که کاهش بارندگی در ولگا باعث کاهش سطح آب دریای خزر شده است، اما ممکن است برداشت آب در شمال دریای خزر در کاهش سطح آب دریای خزر موثر باشد. .
سلطانپور افزود: بررسی های ما در سال های 99 و 1400 نشان می دهد که سطح آب دریای خزر حدود 25 سانتی متر بالاتر از سطح دریا است. این افت سطح آب را می توان در دریای خزر پشت ساحل مشاهده کرد.
وی با اشاره به فعالیت حمل و نقل دریایی در دریای خزر، گفت: با کاهش سطح آب، ظرفیت بنادر از بین می رود، نیاز به لایروبی بیشتر و در نتیجه هزینه های اضافی به بنادر تحمیل می شود.
سلطانپور ادامه داد: علاوه بر این، خلیج گرگان نیز متاثر از این شرایط است; زیرا این خلیج توسط تنگه ای به دریای خزر متصل می شود و در صورت کاهش سطح آب دریای خزر منجر به خشک شدن این خلیج می شود.
به گفته وی، با خشک شدن این خلیج، داستانی مانند دریاچه ارومیه در حوزه خزر رخ می دهد.
انتهای پیام